ವೀಕ್ಎಂಡ್ ಸ್ಪೆಷಲ್ !

ಇಂದು ಶುಕ್ರವಾರ
ಇರಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಧಾರು
ಎಂದು ಸೇರಿದೆ
ಮನೆಯ ಪಕ್ಕದ ಬಾರು

ಬಾರೇ ಅದು,
ಕುಡುಕರ ಸಂತೆ
ಬರುವಂತಿತ್ತು
ಕುಡಿಯುವಮೋದಲೇ ವಾಂತೆ

ದೇವರೇ ಕಾಪಾಡು
ಇವರನ್ನು ಎಂದೆ
ಕುಡಿಯುವರಾರಿಲ್ಲಿ ಎಂದು
ಮೆನೆಗೇ ಪಾರ್ಸಲ್ ತಂದೆ.

--ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್

ಡಾಲರ್ಗೆ ಎಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿ

ಇಂದು ಡಾಲರ್ಗೆ ಎಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿ
ನಾವಾಗಲಿದ್ದೇವೆಯೆ ದೊಡ್ಡಣ್ಣನ ಸಿಪಾಯಿ
ಅಮೇರಿಕಾ ಆಗಲಿದೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಬಾಸು
ತುಟ್ಟಿಯಾಗಲಿವೆ, ಪೆಟ್ರೋಲ್, ಡಿಸೈಲ್, ಗ್ಯಾಸು.

ಈಗಲಾದರೂ ಕಮ್ಮಿಯಿರಲಿ ನಿಮ್ಮ ತಳುಕು ಬಳಕು
ಹೀಗೆ ಮುಂದುವರೆದರೆ ಕಷ್ಟ ನಿಮ್ಮ ಬದುಕು
ತೂಗಿ ನೋಡಿ ನೀವು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವಾಗ
ಬರಲಾರು ಯಾರು ನಾವು ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋಗುವಾಗ.

ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಸ್ವದೇಶಿ ವ್ಯಾಮೋಹ
ಕಡಿಮೆಯಿರಲಿ ವಿದೇಶಿವಸ್ತುಗಳ ಖರೀದಿಸುವ ದಾಹ
ನಾವು ಉಳಿಸದರೆ ತಾನೆ ಉಳಿಯುವುದು ಈ ದೇಶ
ಇಲ್ಲದಿರೆ ನಾವೇ ತೆರೆದಿಟ್ಟ ಗುಂಡಿಯಲಿ ನಮ್ಮ ನಾಶ.

ಯೋಚಿಸಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, ಮಗದೊಮ್ಮೆ ಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು
ಡಾಲರ್ನೆದುರು ಆಗದಿರಲಿ ನಮ್ಮ ನಾಣ್ಯ ಸವಕಲು
ಚಿನ್ನ ಖರೀದಿಸಲು ಬೇಡ ಅಷ್ಟೊಂದು ಅವೇಗ
ಚೇತರಿಸೋಣ ನಮ್ಮ ರೂಪಾಯಿಯನು ಅದಷ್ಟು ಬೇಗ.

                               --ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್

ಇದು ಒಂದು ಜೀವನ..

ಬಾಲ್ಯ:

ಅಂಬೆಗಾಲಿಟ್ಟು ನಡೆಯುವ ಆ ನಿನ್ನ ನಡಿಗೆ

ಕೈ ಬೀಸಿ ಕರೆಯುವುದು ನೋಡುಗರ ಬಳಿಗೆ

ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣುಗಳ ನಡುವೆ ನೀ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ವ್ಯತ್ಯಾಸ 

ನೀ ಬಯಸುವೆ ಎಲ್ಲರ ಸಹವಾಸ.

ಆಡಿದ್ದೇ ಆಟ, ಕುಣಿದಿದ್ದೇ ನೃತ್ಯ

ನೋಡಿದ್ದೇ ನೋಟ, ನುಡಿಯುವುದೆಲ್ಲವು ಸತ್ಯ

ಹೇಗೆ ತಿರುಗಿದರು ಬಳಕುವುದು ನಿನ್ನ ದೇಹ

ನೋಡಿದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ದಾಹ.

ಜಾತಿಮತ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ, ಮೋಸದ ಅರಿವಿಲ್ಲ

ಬಡತನ, ಸಿರಿತನದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ

ಆಕರ್ಷಿಸುವೆ ಎಲ್ಲರನು, ಮಂದಹಾಸವ ಸೂಸಿ

ಬಳಿ ಕರೆಯುವೆ ನೀ, ಆ ಪುಟ್ಟ ಕೈಗಳನು ಬೀಸಿ.

ಯೌವ್ವನ :

ಎಂದು ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂಡಿತೋ ಯೌವ್ವನ 

ಬಾಯಲ್ಲಿ ಬರೀ ಜಾತಿಮತದ ವಚನ

ಬಡತನವ, ಸಿರಿತನವ ತೂಗಿ ನೋಡುವೆ ಈಗ

ಸಿರಿವಂತರಲು, ಸಿರಿವಂತನಾಗುವ ಆವೇಗ.

ಒಮ್ಮೆ ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ಕೋಪ

ಮಗದೊಮ್ಮೆ ಹೊಟ್ಟೆಯುರಿಯ ತಾಪ.

ನಿನ್ನೇಳ್ಗೆಗಾಗಿ ಕತ್ತೆಯ ಸ್ವರೂಪ

ಬದಲಾಯಿಸುವೆ ನೀ ಕ್ಷಣಕ್ಕೊಂದು ರೂಪ.

ಹೆಣ್ಣು, ಮಣ್ಣಿನ ಬಗ್ಗೆ ನಿನಗೆನಿತೋ ಮೋಹ

ತಿಂದು ತೇಗಿದರು, ತಿರಲಾರದಷ್ಟು ದಾಹ

ಬಡವರನು ನೀ ತುಳಿದು ಬದುಕುವ ನೀಚ

ಕಾಣದ ಜಗತ್ತಿಗೆ ನಿನೋರ್ವ ಸಾಚ.

ಮುಪ್ಪು:

ಬೇಡವಾಗಿದ್ದಾಗ ಇದ್ದುದು, ಬೇಕಿದ್ದಾಗ ಇಲ್ಲ

ಹೀಗಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು, ಅಂದು ಯಾವನೋ ಬಲ್ಲ.

ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ, ನಾನಲ್ಲ ಎಂದು ದೂಷಿಸುವ ಯತ್ನ

ಆಗಲಾರದ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ, ಮಾಡುವೆ ನೀ ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಯತ್ನ.

ಅಂದು ನೀಚನಾಗಿದ್ದರೂ, ಇಂದು ಸಭ್ಯಸ್ತ

ಅಂದು ಎನ ಅನುಭವಿಸಿದರು, ನೀ ಸಭ್ಯ ಗ್ರಹಸ್ತ.

ಬರೀಯ ಕನವರಿಕೆಯಲಿ, ಕಾಲಕಳೆಯುವ ವಯಸ್ಸು

ಕಳೆದುದರ ಚಿಂತಿಸಿ, ನೆನೆಯುವುದು ಮನಸು.

ಮುಪ್ಪು ಸಮೀಪಿಸುತಲಿ, ದೈವ ಕಾಣುವ ಬಯಕೆ

ಈಗ ತೀರಿಸಿದರೇನು ಬಂತು, ದೈಯ್ಯದ ಹರಕೆ
ಮನೆ ಹತ್ತಿ ಉರಿದಮೇಲೆ, ಬಾವಿ ತೆರೆದರೆ ಏನು?

ಎಲ್ಲ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ, ಚಿಂತಿಸಿ ಫಲವೇನು?

--ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್

ನಿನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ನೆನೆದು...

ಚಿನ್ನಾ, ನೀನಿಟ್ಟಿಹೆ ನನ್ನ ಹ್ರದಯಕೆ ಕನ್ನ

ಕದ್ದು ಒಯ್ದಿಹೆ ನೀನು ನನ್ನ ಮನಸನ್ನ.

ಪ್ರೀತಿಯ ಬಂಧನದಿ ಬಂಧಿಸಿಹೆ ನೀನು

ನನ್ನಳೊಡಗಿದ ನಿನ್ನನು ಹುಡುಕದಾದೆ ನಾನು.

ಆ ತುಟಿಯ ಅಂಚಿನಲಿ ನಗುವು ಮೂಡಿದಾಗ

ನಯನದ ಸಂಧಿಯಲಿ ಬೆಳಕು ಸೂಸಿದಾಗ

ಆ ಪುಟ್ಟ ಹ್ರದಯದಲಿ ಪ್ರೀತಿ ತುಂಬಿ ಹರಿದಾಗ

ಸೋಲದೆ ಇರಲಾರೆ ಗೆಳತಿ ನಾನಾಗ.

ಸೋತು ಗೆಲ್ಲುವೆ ನಾನು, ಆ ನಿನ್ನ ಸ್ನೇಹದಲಿ

ಮುಳುಗಿ ಏಳುವೆ, ಆ ನಿನ್ನ ಪ್ರೀತಿ ಸಾಗರದಲಿ

ಪ್ರೀತಿ ಇದು ಅಮರ, ಪ್ರೇಮ ಬೆರೆತರೆ ಇನ್ನೂ ಮಧುರ

ಸಿಹಿಯು, ಕಹಿಯು ಹಿತದಿ ಬೆರೆತರೆ ಬಾಳು ಎನಿತು ಸುಂದರ.

ಕೇಳಿದರೆ ಸಾಕು, ಆ ನಿನ್ನ ಗೆಜ್ಜೆಯ ಸಪ್ಪಳ

ತೆರೆದು ಕೊಳ್ಳುವುದು ನನ್ನ ಹ್ರದಯದ ಮುಚ್ಚಳ.

ಕಿವಿಗೆ ಬಿದ್ದರೆ ಸಾಕು, ಆ ಬಳೆಗಳ ಸದ್ದು

ನೋಡಲಿಚ್ಚಿಸುವವು ನಯನಗಳು ಕದ್ದು ಕದ್ದು.

ಗೆಳತಿ ನಿನ್ನ ಹೊಗಳಲು ಶಬ್ಧಗಳು ಬೇಕೆ

ಅಂಗೈ ನೋಡಲು ಕನ್ನಡಿಯು ಬೇಕೆ?

ನಾ ಬರೆವ ಕವಿತೆಗಳ ಪಲ್ಲವಿಯು ನೀನು

ಈ ಬಾಳ ಪಯಣದಲಿ ಎಂದೆಂದು ಜೊತೆ ಇರುವೆ ನಾನು.

ನಮ್ಮೀರ್ವರ ಪ್ರೀತಿ ಉಸಿರು ಬೆರೆಯುವವರೆಗಲ್ಲ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲುವವರೆಗೆ

ಇದು ಹೆಸರು ಮರೆಯುವವರೆಗಲ್ಲ, ಹೆಸರು ಅಳಿಯುವವರೆಗೆ

ಮಾತು ಬಯಸುವವರೆಗಲ್ಲ, ಮಾತು ಮೌನದಲಿ ಲೀನವಾಗುವುದರೆಗೆ

ಚಿಂತೆ ಕಾಡಿದಾಗಲ್ಲ, ಈ ಚಿತೆಯು ಹತ್ತಿ ಉರಿಯುವವರೆಗೆ.

 --ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್

ಗಂಗಾವಳಿ (ಬೇಡ್ತಿ )

(೧೯೯೯-೨೦೦೦ ರಲ್ಲಿ ಗಂಗಾವಳಿ ನದಿಗೆ ಬೇಡ್ತಿ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ ಎಂದಾಗ ಬರೆದ ಕವನ. )

ಮೈತುಂಬಿ ಕುಣಿಯುತಿದೆ 

ಗಂಗಾವಳಿಯ ನಡುವು

ಮೇನಕೆಯನೇ ನಾಚಿಸುವ

ಆ ನಿನ್ನ ಚೆಲುವು.

ಸಹ್ಯಾದ್ರಿಯ ತಪ್ಪಲೇ

ನಿನ್ನಯ ತಾಣ

ನಿನ್ನಿಂದಲೇ ಉಳಿದಿಹುದು

ಬಡ ರೈತರ ಪ್ರಾಣ.

ನಡು ಬಗ್ಗಿಸಿ, ತನು ತಗ್ಗಿಸಿ

ನೀ ಕುಣಿಯುವೆ ನ್ರತ್ಯ

ಆ ಗಂಗೆಯೇ ನಿನ್ನವ್ವ

ಎನ್ನುವುದು ಸತ್ಯ.

ಮಳೆಗಾಲ ಬಂದೊಡನೆ

ನಿನಗೆ ತುಂಬು ಜವ್ವನ

ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಓಡುತ್ತಿರುವೆ

ನಿನ್ನ ಪ್ರಿಯ ಮಾವನ.

ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿಹುದು

ಹಲವು ಜೀವರಾಶಿ

ಇಕ್ಕಲಗಳ ದೇಗುಲಗಳೇ

ಹರಿದ್ವಾರ ಕಾಶಿ.

ಕವಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಿಯವು

ಆ ನಿನ್ನ ಮಡಿಲು

ಇದುವರೆಗೂ ಗುಪ್ತವು

ಆ ನಿನ್ನ ಒಡಲು

ಪತಿವ್ರತೆಯು ನೀ

ಕಂಡಿಲ್ಲ ಕೊಳಕು

ನೀ ಹಾಕಿ ಕುಳಿತಿರುವೆ

ಇಬ್ಬನಿಯ ಮುಸುಕು.

ಈಗಾಗಲೇ ಬಿದ್ದಿವೆ

ಶತ್ರುಗಳ ಕಣ್ಣು

ಹಬ್ಬಿಸಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ 

ಬೇಡ್ತಿಯ ಹುಣ್ಣು.

ನಾನಿರುವವರೆಗೆ ಹೆದರಬೇಡ

ಓ ನನ್ನ ದೇವಿ

ಸಮಯ ಬಂದಾಗ ಎತ್ತಿದರಾಯ್ತು

ಅಹಿಂಸೆಯ ಕೋವಿ.

-- ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್

ಸ್ವಾತಂತ್ರವೋ, ಪಾರತಂತ್ರ್ಯವೋ!

ಇತ್ತ ಜಾತಿಯತೆಯ ಮಂತ್ರ

ಅತ್ತ ಕೋಮುವಾದದ ತಂತ್ರ

ಕಳೆದು ಹೋಗಿದೆ ನಡುವೆ

ನಲ್ವತ್ತೇಳರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ.

ಇತ್ತ ಬೆಲೆಯೇರಿಕೆಯ ಕಾವು

ಅತ್ತ ರೂಪಾಯಿ ಅಪಮೌಲ್ಯದ ನೋವು

ನಡುವೆ ಕೇಳುವವರಿಲ್ಲ

ಬಡ ಜನರ ಸಾವು ನೋವು.

ಇಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಬಂದು ಅತಿವ್ರಷ್ಠಿ,

ಅಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಬಾರದೇ ಅನಾವ್ರಷ್ಠಿ

ನಡುವೆ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ,

ಪಾಕಿಸ್ಥಾನದ ವಕ್ರದ್ರಷ್ಟಿ.

ಇಲ್ಲಿ ಓಟಿನ ಮಂತ್ರ

ಆಲ್ಲಿ ನೋಟಿನ ತಂತ್ರ

ನಡೆದಿದೆ ನಡುವೆ

ರಾಜಕಿಯದ ಕುತಂತ್ರ.

ಅಲ್ಲಿ ಕೊಲೆಯಂತೆ 

ಇಲ್ಲಿ ಸುಲಿಗೆಯೂ ಅಂತೆ,

ಮುಂದೆನಿತೋ ಎನ್ನುವುದೇ

ದಿನ ನಿತ್ಯದ ಚಿಂತೆ.

ಧ್ವೇಷ ದಳ್ಳುರಿಯಲ್ಲಿ

ಕಳೆದು ಹೋಗಿದೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ.

ನಮ್ಮ ಬಾಳು ಅತಂತ್ರ.

ಒಟ್ಟಿನಲಿ ನಾವು ಪರತಂತ್ರ.

       --ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್ 

ಅರಿತರೆ ಬಾಳು..

ದುಡಿದರೆ ಕೂಳು,

ಅರಿತರೆ ಬಾಳು

ಇವನರಿಯದ ಜೀವನ

ಬರೀ ಗೋಳು.

ಯೋಚಿಸಿ ಬಾಳಿದರೆ ತಾನೇ,

ಈ ಬದುಕು ಸಾರ್ಥಕ

ತಿಳುವಳಿಕೆಯಿಲ್ಲದ ಬಾಳು,

ದಿನವು ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಕ.

  --ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್ 

ನೆನಪು..

ಮನವೇಕೋ ನೆನೆಯುತಿದೆ 

ಅಂದು ಮರೆತ ಹುಡುಗಿಯ

ಮಾಡಬಾರದ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ

ಮಾಡಿದಾಗಿನ ಪ್ರೀತಿಯ.

ಆಡಿದ ಆಟಗಳೆಷ್ಟು, 

ಮಾತನಾಡಿದ ಮಾತುಗಳೆಷ್ಟು,

ಮರಳಿ ಮರಳಿ ಬರುತಿದೆ

ನೆನಪ ಬಗೆದಷ್ಟು.

ತಿಳಿಯಲಾರದ ವಯಸ್ಸು,

ಅರಿಯಲಾರದ ಮನಸ್ಸು

ಮನದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿತ್ತು,

ಸಾವಿರ-ಸಾವಿರ ಕನಸು.

ಅಂದು ಆ ನಿನ್ನ ಸ್ಪರ್ಷ,

ಮನದಿ ಮುಡಿಸಿತ್ತು ಹರ್ಷ

ಇಂದು ನೆನೆದರೆ ಅನಿಸುವುದು,

ಈ ಬಾಳು ನಿಶ್ಯೇಷ

ಅಂದು ನೀ ನನ್ನ 

ಅಗಲಿದ ಆ ಒಂದು ಕ್ಷಣ

ನನ್ನ ಮನಸು ಮೌನ

ಮಾತು ಮರಣ.

ಕಳೆದು ಹೋದ ಜೀವನ

ನೆನೆದರೆ ಏನುಂಟು?

ಈ ಬಾಳ ಸಂತೆಯಲಿ

ಒಂದಲ್ಲ ಹಲವುಂಟು

ನಡೆದುದ್ದೆಲ್ಲ ನೆನೆದು ನಡೆದರೆ,

ಹೇಗೆ ಸಾಗಿತು ಜೀವನ?

ಗತಿಸಿದ್ದೆಲ್ಲ ಮರೆತು ನಡೆದರೆ

ತಣ್ಣಗಿರುವುದು ಈ ಮೈ ಮನ.

-- ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್ 

ನನ್ನ ಕವಿತೆ...

ಬರೆದಂತೆ ಬರಿದಾಗಲು ಇದು ಕೇವಲ ಲೇಖನಿಯಲ್ಲ

ಕೂಗಿ ಕೂಗಿ ಹೇಳಲು ಧ್ವನಿವರ್ಧಕವೂ ಅಲ್ಲ.

ಮೌನ ಮಾತನಾಡಿದಾಗ ಮೂಡಿದ ಶಬ್ಧಗಳ ಮೋಡಿ

ಆರಿಸಿ ಆರಿಸಿ ತೆಗೆದ ಪ್ರಾಸಗಳ ಜೋಡಿ.

ಭಾವನೆಗಳು ಮೈ-ಮನದಿ ಮೇಳೈಸಿದೊಡೆ ಇದರ ಜನನ

ನಲಿವು-ನೋವು, ಹರ್ಷ-ಸ್ಪರ್ಷ ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವು ಕವನ.

ಹಗಲಿರಲಿ, ಇರುಳಿರಲಿ ಮನವು ಬಯಸಿದರೆ ಕವಿತೆ

ಬಡವನಿರಲಿ, ಬಲ್ಲಿದನಿರಲಿ ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಸಮನಾದ ಮಮತೆ.

ಎಂದು ಹುಟ್ಟಿತು, ಹೇಗೆ ಹುಟ್ಟಿತು ಎನ್ನುವುದಲ್ಲ ಮುಖ್ಯ

ಏನು ಓದಿದಿರಿ, ಏನರ್ಥವಾಯಿತು ಎನ್ನುವುದೇ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ

ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಳಿತಾಗಲಿ ಎನ್ನುವುದು ಕವಿತೆಗಳ ಭಾವಾರ್ಥ

ಓದಿ ಹಾರೈಸಿದರೆ ಸಾಕು ನಾನು ಕ್ರತಾರ್ಥ!

                       -- ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್   

ಬದುಕು

ಬದುಕು ಭವಣೆ ಬದಲಾಯಿಸಿತೇ

ವಿಧಿಯು ಬರೆದ ಬರಹ

ನೋವು-ನಲಿವು, ಹುಟ್ಟು-ಸಾವು

ಹೀಗೆ ಹತ್ತು-ಹಲವು ತರಹ!

ಸುಖ-ದುಖಗಳೆರಡು ಒಂದೇ

ಎಂದು ಬಾಳಿದರೆ ಬದುಕು

ಅರಿತು ಬಾಳಿದರೆ ತಾನೇ

ಮೂಡುವುದು ಮನದಿ ಬೆಳಕು!

ತನುವು ಬೇಕು, ಮನವು ಬೇಕು

ಈ ಜೀವನ ಸಾಗಲು

ರಾತ್ರಿ-ಹಗಲುಗಳೆರಡು ಬೇಕು

ಒಂದು ದಿನವು ಕಳೆಯಲು!

ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಲೋಕ ನೋಡಲು ಬೇಕು

ಕಪ್ಪು-ಬಿಳುಪಿನ ನಯನ

ಉಬ್ಬು-ತಗ್ಗುಗಳಿರದೆ ಸಾಗಿತೇ

ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಪಯಣ!

-- ಮಂಜು ಹಿಚ್ಕಡ್